มิติหุ้น – สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) โดยศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ (นาโนเทค) ภายใต้ กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) ลงนามความร่วมมือด้านการบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมด้วยวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม (วทน.) กับกรมควบคุมมลพิษ (คพ.) มุ่งเน้นการบริหารจัดการคุณภาพอากาศ (PM2.5) และคุณภาพน้ำ นำร่องใช้นวัตกรรมตรวจวัดและพัฒนาคุณภาพน้ำ ร่วมแก้ไขปัญหาคุณภาพน้ำในพื้นที่แม่น้ำและลุ่มน้ำกก เพื่อขับเคลื่อนงานวิจัยให้เข้าถึงประชาชน แก้ไขปัญหาสำคัญของประเทศอย่างยั่งยืน
ศาสตราจารย์ ดร. ชูกิจ ลิมปิจำนงค์ ผู้อำนวยการ สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) กล่าวว่า สวทช. เป็นขุมพลังหลักของประเทศในการใช้ประโยชน์จากวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรม (วทน.) ของรัฐ เอกชน และชุมชน เพื่อพัฒนาและสร้างความเข้มแข็งของระบบนิเวศวิจัยและนวัตกรรมให้ตอบโจทย์ และแก้ไขปัญหาที่สำคัญของประเทศ โดยกำหนดกลยุทธ์ในการดำเนินงาน ภายใต้แนวคิด “S&T Implementation for Sustainable Thailand” หรือ การพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อประเทศไทยยั่งยืน มุ่งเน้นเป้าหมายหลักใน 4 มิติ ได้แก่ การสร้างอัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจ การเพิ่มการพึ่งพาตนเอง การลดความเหลื่อมล้ำทางสังคม และการสร้างความยั่งยืนของธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
“ความร่วมมือด้านการบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมด้วยวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมจะเป็นส่วนสำคัญในการขับเคลื่อนงานวิจัยเพื่อสนับสนุนพันธกิจการบริหารจัดการสิ่งแวดล้อม ไปสู่การใช้ประโยชน์ ตอบโจทย์ และแก้ไขปัญหาสำคัญของประเทศ ทำให้งานวิจัยเข้าถึงประชาชนและถึงผู้ใช้ประโยชน์จริงจากนวัตกรรมด้านสิ่งแวดล้อม ความร่วมมือนี้ไม่เพียงรวมทรัพยากรของสองหน่วยงาน แต่ยังเสริมพลังซึ่งกันและกัน เพื่อสร้างผลลัพธ์ที่ยิ่งใหญ่กว่าผลรวมของแต่ละฝ่าย และเป็นแรงผลักดันให้ความรู้และนวัตกรรมเข้าถึงประชาชนอย่างกว้างขวาง สอดคล้องกับเป้าหมายของทั้งสองหน่วยงาน” ศาสตราจารย์ ดร. ชูกิจย้ำ
ดร. อุรชา รักษ์ตานนท์ชัย ผู้อำนวยการศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ (นาโนเทค) สวทช. กล่าวว่า ที่ผ่านมา สวทช. โดยนาโนเทค ได้ร่วมประชุมกับกองจัดการคุณภาพน้ำ กรมควบคุมมลพิษ (นำโดยดร. ชานัน ติรณะรัต ผู้อำนวยการกองจัดการคุณภาพน้ำ) กำหนดแนวทางการทำงานร่วมกันเพื่อสนับสนุนพันธกิจด้านสิ่งแวดล้อมทั้งในประเด็นคุณภาพน้ำ จากวิจัยและพัฒนาซึ่งเป็นความเชี่ยวชาญของ สวทช. โดย นาโนเทค และเอ็มเทค (ศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ) นำสู่การทำงานร่วมกับสำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษ หรือ สคพ. ในการตรวจวัดและพัฒนาคุณภาพน้ำสำหรับอุปโภคและบริโภคสำหรับชุมชนภายใต้แผนงานบูรณาการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ ระหว่างปี 2566-2567 เพิ่มการเข้าถึงน้ำสะอาดมากกว่า 2,700 ครัวเรือน ในปี 2568 มากกว่า 24,000 ครัวเรือน และจะขยายวงกว้างในพื้นที่อื่นในอนาคต โดยอาศัยนวัตกรรมตรวจวัดและปรับปรุงคุณภาพน้ำ กิจกรรมเหล่านี้สอดคล้องกับทิศทางการวิจัยของนาโนเทคหรือที่เรียกว่า strategic focus : น้ำและสิ่งแวดล้อม ที่ตอบโจทย์และปัญหาที่สำคัญของประเทศ
“โครงการที่เราทั้งสองหน่วยงานคาดว่า จะดำเนินการร่วมกันภายใต้ความร่วมมือฯ นี้ คือ การนำเทคโนโลยีและนวัตกรรมตรวจวัดและพัฒนาคุณภาพน้ำ เพื่อสนับสนุนมาตรการแก้ไขปัญหาคุณภาพน้ำในพื้นที่แม่น้ำและลุ่มน้ำกก ที่กำลังเป็นประเด็นอยู่ในปัจจุบัน โดยที่ผ่านมา สวทช. ได้ลงพื้นที่ลุ่มน้ำกกในอำเภอแม่อาย จังหวัดเชียงใหม่ ร่วมกับ สคพ. 1 เชียงใหม่ ในการเก็บตัวอย่างน้ำในลุ่มน้ำกก เพื่อนำไปวิเคราะห์ด้วยเซ็นเซอร์เคมีไฟฟ้าตรวจวัดโลหะหนัก หรือ Chem Sense ที่เป็นเครื่องมือสำหรับวิเคราะห์การปนเปื้อนโลหะหนัก ได้แก่ แคดเมียม ตะกั่ว ปรอท และสารหนู” ดร. อุรชากล่าว
ผลจากการตรวจด้วยนวัตกรรมเซ็นเซอร์เคมีไฟฟ้าของนาโนเทคนั้นพบว่า สอดคล้องกันกับผลจากวิธีมาตรฐานในห้องปฏิบัติการ แสดงให้เห็นว่า เครื่องมือนี้สามารถนำไปขยายผลเป็นเครื่องมือคัดกรอง ที่สามารถรู้ผลทันที สำหรับการเฝ้าระวังในพื้นที่ และดำเนินการป้องกัน-แก้ไขได้ทันท่วงที ซึ่งปัจจุบัน อยู่ระหว่างการดำเนินการในขั้นตอนต่างๆ ที่ครอบคลุมการต่อยอดใช้ประโยชน์จากงานวิจัยและนวัตกรรมต่างๆ ของนาโนเทคอีกด้วย
เช่นเดียวกับการบริหารจัดการคุณภาพอากาศ (PM2.5) ก็เป็นโจทย์สำคัญของประเทศ ที่ สวทช. พร้อมจะทำงานร่วมกับกรมควบคุมมลพิษ โดยหวังเป็นอย่างยิ่งว่าจะเห็นการใช้ประโยชน์จากการวิจัยและพัฒนาไปใช้ขยายผลเพื่อการบริหารจัดการสิ่งแวดล้อมที่สร้างผลกระทบต่อเศรษฐกิจและสังคมต่อไป
นางสาวปรีญาพร สุวรรณเกษ อธิบดีกรมควบคุมมลพิษ กล่าวว่า สถานการณ์ปัญหาสิ่งแวดล้อมในปัจจุบันมีความรุนแรง ซับซ้อน และแพร่กระจายสู่สิ่งแวดล้อมอย่างรวดเร็ว ซึ่งจำเป็นต้องมีการพัฒนา เทคโนโลยี และนวัตกรรมต่าง ๆ ในการบริหารจัดการ เพื่อให้สามารถติดตามสถานการณ์ได้อย่างทันท่วงทีและนำไปสู่การแก้ไขปัญหาได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) เป็นหน่วยงานที่มีศักยภาพในการพัฒนาเครื่องมือ เทคโนโลยี และนวัตกรรมต่าง ๆ โดยมีผู้เชี่ยวชาญ ทั้งด้านนาโนเทคโนโลยี พันธุวิศวกรรม เทคโนโลยีชีวภาพ เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์และ คอมพิวเตอร์ เทคโนโลยีโลหะวัสดุ และเทคโนโลยีด้านพลังงาน
“ที่ผ่านมา สวทช. ได้สนับสนุนเครื่องมือตรวจวัดโลหะหนักที่สำคัญ ๆ เช่นเครื่อง Chem Sense เครื่องเซ็นเซอร์เคมีไฟฟ้า สำหรับตรวจวัดโลหะหนัก ซึ่งสามารถตรวจวัดเบื้องต้นในพื้นที่ห่างไกลได้อย่างสะดวก รวดเร็ว ซึ่งสามารถสนับสนุนการทำงานของกรมควบคุมมลพิษ ซึ่งมีภารกิจหลักในการพัฒนามาตรฐานและ มาตรการการจัดการมลพิษ รวมถึงการกำกับ ดูแลและบังคับใช้กฎหมายในการจัดการมลพิษทั้งด้านน้ำ อากาศ เสียง กากของเสียและสารอันตราย ดังนั้น การบูรณาการในครั้งนี้จึงเป็นเพื่อการร่วมกันพัฒนาเครื่องมือเทคโนโลยีที่ทันสมัย มีประสิทธิภาพในการตรวจวัดคุณภาพน้ำ อากาศ กากของเสีย สารเคมีหรือสารมลพิษต่าง ๆ และสนับสนุนการดำเนินงานร่วมกันในอนาคตต่อไปนี้ เพื่อให้การแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อมจะไม่ได้ใช้เทคโนโลยีแบบแยกส่วนอีกต่อไป แต่เป็นการบูรณาการหลายเทคโนโลยีเข้าด้วยกัน เพื่อร่วมกันแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมได้อย่างทันท่วงที” อธิบดีกรมควบคุมมลพิษกล่าว
อธิบดีกรมควบคุมมลพิษชี้ว่า การลงนามบันทึกข้อตกลงความร่วมมือในครั้งนี้ เป็นก้าวสำคัญที่เราจะบูรณาการการทำงานร่วมกัน เพื่อป้องกัน ควบคุม และแก้ไขปัญหามลพิษสิ่งแวดล้อม ให้มีประสิทธิภาพ รวดเร็ว และยั่งยืน และตอบสนองความต้องการของประชาชน โดยใช้วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม เพื่อให้คุณภาพสิ่งแวดล้อมของประเทศไทยดีขึ้น ยกระดับคุณภาพชีวิตประชาชนไทย
ติดตามช่องทางมิติหุ้นเพื่อรับข่าวสารตลาดทุนได้ตามลิงค์ด้านล่าง
Web : https://www.mitihoon.com/
Facebook : https://www.facebook.com/mitihoon
Youtube : https://www.youtube.com/@mitihoonofficial7770
Tiktok : www.tiktok.com/@mitihoon
